20+1 χαρακτηριστικά ενός εκπαιδευτή ενηλίκων

 

Η σημερινή ταχέως εξελισσόμενη κοινωνία της γνώσης βιώνει πολλαπλές αλλαγές και συνεχείς μετεξελίξεις σε όλους του τομείς, με αποτέλεσμα να προκύπτει ανάγκη για συνεχή προσαρμογή του ανθρώπου σε καινούργια δεδομένα. Η εκπαίδευση ενηλίκων, αλλά και η γενικότερη ιδέα της δια βίου μάθησης που αποσκοπεί, μεταξύ των άλλων, και στην ευημερία του ατόμου, καλείται να ικανοποιήσει την ανάγκη του πολίτη για την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που θα τον βοηθήσουν να προετοιμαστεί και να αντιμετωπίσει τις σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές, πολιτικές και πολιτιστικές προκλήσεις.

Ποια είναι όμως οι ιδιαίτερες  ικανότητες που χρειάζεται να έχει ο εκπαιδευτής ενηλίκων για να ανταπεξέλθει αποτελεσματικά στον ρόλο του;

  Ένας  εκπαιδευτής ενηλίκων οφείλει να έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

1.       να επικοινωνεί αποτελεσματικά με τους μαθητευομένους και να αναπτύσσει αποτελεσματικές σχέσεις εργασίας μαζί τους

2.       να δημιουργεί κλίμα που ενθαρρύνει τη συμμετοχή τους  και να θέτει θεμέλια αμοιβαίου σεβασμού

3.       να προσαρμόζει το ρυθμό της μάθησης στο ρυθμό προόδου των εκπαιδευομένων

4.       να προσαρμόζει τη διδασκαλία ώστε να προσιδιάζει στα ατομικά και ομαδικά χαρακτηριστικά των μαθητευομένων

5.       να αντιλαμβάνεται τη διαφορά ανάμεσα στην εκπαίδευση των παιδιών και στην εκπαίδευση των ενηλίκων

6.       να επινοεί διδακτικές στρατηγικές που αναπτύσσουν την εμπιστοσύνη των εκπαιδευομένων

7.       να ενισχύει το ενδιαφέρον τους για τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες

8.       να προσαρμόζει το πρόγραμμα ώστε να ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες τους

9.       να διαμορφώνει το χώρο, έτσι ώστε να δημιουργείται άνετο μαθησιακό περιβάλλον

10.   να αναγνωρίζει τις αναπτυξιακές δυνατότητες των εκπαιδευομένων

11.   να προσαρμόζει τη μάθηση στο επίπεδό τους

12.   να συνοψίζει και να ανακεφαλαιώνει τα βασικά σημεία κάθε μαθήματος

13.   να συμμετέχει σε διαδικασίες αυτοαξιολόγησης της αποτελεσματικότητας του έργου του

14.   να παρέχει στους εκπαιδευομένους συνεχή ανατροφοδότηση σχετικά με την πρόοδό τους

15.   να επικεντρώνεται στις θεματικές περιοχές που είναι ουσιώδεις για τους μαθητευομένους

16.    να συντονίζει και να επιβλέπει τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες

17.   να δείχνει έμπρακτα τη διάθεσή του για καινοτομία και πειραματισμό, προσεγγίζοντας με νέους τρόπους τα μαθησιακά αντικείμενα

18.    να παρακινεί τους εκπαιδευομένους να μελετούν μόνοι τους, αυτοδύναμα

19.   να αξιοποιεί τις γνώσεις και τα εκπαιδευτικά υλικά που έχουν διαμορφώσει άλλοι εκπαιδευτές

20.    να συνδέει τη μαθησιακή διαδικασία με τις εμπειρίες των εκπαιδευομένων και τέλος

21.   όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Houle:

« Όπως ο δικηγόρος κατεξοχήν δεν μπορεί να είναι υπεράνω του νόμου, όπως ο γιατρός κατεξοχήν πρέπει να ακολουθεί τους υγειονομικούς κανόνες και ο κληρικός να ζει σύμφωνα με τους κανόνες της πίστης του, έτσι και ο εκπαιδευτής ενηλίκων πρέπει να μαθαίνει συνεχώς»