Το άγχος των μαθητών στη σύγχρονη σχολική πραγματικότητα

Το άγχος είναι ένα διάχυτο, δυσάρεστο και συχνά ασαφές συναίσθημα το οποίο μπορεί να εκφραστεί με συμπτώματα:

 σωματικά όπως ταχυκαρδία, δύσπνοια, πονοκέφαλος και ζαλάδες

 συναισθηματικά όπως ευερεθιστότητα, θλίψη, υπερδιέγερση και αρνητική διάθεση

γνωστικά όπως δυσκολίες μάθησης, συγκέντρωσης και  αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορικά όπως επιθετικότητα, παραίτηση από το διάβασμα, κοινωνική απομόνωση και πολλά άλλα. Στόχος κάθε εκπαιδευτικού δεν είναι η εξάλειψη του άγχους αλλά η διαχείρισή του ώστε να είναι για τους μαθητές ένα συναίσθημα δημιουργικό, που κινητοποιεί.

            Οι βασικοί παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν άγχος σε ένα παιδί σχολικής ηλικίας είναι:

·         Οι μεγάλες απαιτήσεις των γονιών για τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών τους

·         Οι συχνές  διαμάχες των γονιών που λαμβάνουν χώρα στο οικογενειακό περιβάλλον

·         Οι πολλές υποχρεώσεις – δραστηριότητες με τις οποίες έχουν επιφορτιστεί σήμερα οι μαθητές.

·         Τα οικονομικά προβλήματα στο σπίτι και οι δυσάρεστες καθημερινές συνέπειές τους.

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Στην αντιμετώπιση και διαχείριση του άγχους στους μαθητές μπορούν να βοηθήσουν τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι γονείς των μαθητών.

            Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι κρίσιμος και μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί που βιώνει έντονο άγχος ενθαρρύνοντάς το να ζητήσει στήριξη σχετικά με τις ανησυχίες του, ωθώντας το να χρησιμοποιήσει τεχνικές αποβολής άγχους και στρατηγικές ηρεμίας. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να παρέχει στο μαθητή τη δυνατότητα εναλλακτικών τρόπων εξέτασης, να τον ενθαρρύνει να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες και να αναπτύσσει γύρω του ένα όσο το δυνατόν περισσότερο υποστηρικτικό περιβάλλον.

            Ο ρόλος του γονέα είναι εξίσου σημαντικός. Οι γονείς, ως σημαντικοί άλλοι, αποτελούν πηγή στήριξης και ενίσχυσης αλλά και πηγή άγχους για τους εφήβους. Γι’ αυτό πρώτα απ’ όλα είναι σημαντικό οι γονείς να αναγνωρίσουν το δικό τους άγχος και να μην το προβάλλουν στο παιδί τους αλλά να ενθαρρύνουν τον έφηβο να εκδηλώσει το ταλέντο του σε εξωσχολικές δραστηριότητες, να μη γίνει το σχολείο αποκλειστικός στόχος της ζωής του.

Καθημερινές λύσεις για να διώξουμε το άγχος των μαθητών μας στο σχολείο:

 Αναζητούμε το γέλιο με κάθε ευκαιρία: Είναι γνωστό πως το γέλιο είναι ένα από τα καλύτερα αγχολυτικά. Τα αστεία, τα ανέκδοτα, μια ευχάριστη ταινία, τα κόμικς, ευχάριστα ομαδικά κοινωνικά παιχνίδια αποτελούν έξυπνα και ευχάριστα διαλείμματα. Το χιούμορ είναι μια υψηλή νοητική λειτουργία που έχει μόνο το ανθρώπινο είδος και εκτονώνει το άγχος πολύ αποτελεσματικά.

Αναπνέουμε σωστά για να αποβάλλουμε το άγχος: Αφιερώνουμε λίγα λεπτά κάθε μέρα για να υιοθετήσουμε μαζί με τους μαθητές μας τη συνήθεια να παίρνουμε βαθιές και αργές εισπνοές. Κρατάμε τον αέρα στα πνευμόνια μας λίγο παραπάνω, στη συνέχεια εκπνέουμε αργά από το στόμα.

Μαθαίνουμε στα παιδιά πως το λάθος δεν πρέπει να τα αγχώνει. Τα λάθη είναι ανθρώπινα και όλοι δικαιούμαστε να σφάλουμε. Σοφός δεν είναι όποιος δεν κάνει λάθη, αλλά αυτός που τα βλέπει και τα διορθώνει.

Οργανωνόμαστε σωστά. Αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα με προτεραιότητα και στη σειρά τους. Δεν προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα μαζί.

 Συζητάμε αρκετά με τους μαθητές μας. Η συζήτηση βοηθά και δίνει λύσεις, το πρόβλημα γίνεται μικρότερο και ελαφρύτερο όταν το μοιραζόμαστε με κάποιον άλλο.

Προτείνουμε στους μαθητές μας ένα καλό βιβλίο ή μια καλή μουσική. Ένα βιβλίο μπορεί να μας βοηθήσει να ξεχάσουμε για λίγο τα προβλήματα της καθημερινότητας.

Η άσκηση και καθαρός αέρα διώχνουν το άγχος. Η άσκηση και μάλιστα στο ύπαιθρο βοηθούν τόσο το σώμα, όσο και το πνεύμα. Κολύμπι, ποδήλατο, ποδόσφαιρο, χορός, αθλοπαιδιές, εκδρομές. Ακόμα και το παιχνίδι είναι χαρά και βοηθά να χαλαρώσουν οι μύες.