Πέταγμα Χαρταετού: Το έθιμο που λατρεύουν τα παιδιά

Την Καθαρή Δευτέρα έχουμε το έθιμο του πετάγματος του χαρταετού. Από που όμως προέρχεται το συγκεκριμένο έθιμο;

Στην αρχαιότητα, 4οαιώνα π.Χ., ο μαθηματικός και αρχιμηχανικός Αρχύτας (440-360 π.Χ.), από τον Τάραντα της Νότιας Ιταλίας, καλός φίλος του Πλάτωνα και οπαδός του Πυθαγόρα, χρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του  τον χαρταετό και λέγεται ότι ήταν ο εφευρέτης  του

Το 200 π.Χ στην Κίνα και τη Μαλαισία κατασκευάστηκαν οι πρώτοι χαρταετοί από μετάξι και μπαμπού και μάλιστα με τη μορφή που έχουν ως επί το πλείστον μέχρι σήμερα, με τη μορφή του δράκου. Στη συνέχεια οι χαρταετοί πήγαν στην Κορέα και την Ιαπωνία όπου και εμπλουτίστηκαν με περισσότερα σχέδια. Στην Ευρώπη ήρθαν γύρω στο 1400 μ.Χ από ευρωπαίους εξερευνητές που ταξίδευαν στην Ασία. Κατά τους δυο Παγκόσμιους πολέμους χρησιμοποιήθηκαν ως συσκευές παρατήρησης.

Σήμερα κάθε χώρα έχει τα δικά της έθιμα γύρω από το πέταγμα του χαρταετού. Στην Κίνα θεωρείται ιεροτελεστία από την κατασκευή του έως και το πέταγμά του και μάλιστα διοργανώνονται διαγωνισμοί κάθε χρόνο για τον καλύτερο χαρταετό. Στην Οσάκα της Ιαπωνίας, κάθε χρόνο, την πέμπτη ημέρα του Μαΐου, οι μικροί Ιάπωνες περιμένουν τη Μέρα των Παιδιών. Εκείνη την ημέρα, οι οικογένειες που έχουν μικρούς γιους συνηθίζουν να ανεμίζουν στον κήπο πολύχρωμες κορδέλες και πελώριους χαρταετούς σε σχήμα κυπρίνου, που τους έχουν δέσει σ’ ένα μεγάλο στύλο από μπαμπού μ’ έναν ανεμόμυλο στην κορυφή του. Ωστόσο, μια από τις πιο εντυπωσιακές γιορτές πραγματοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Βόρεια Ινδία στη γιορτή “Basant”. Η γιορτή γίνεται για την υποδοχή της άνοιξης κάθε Φεβρουάριο στο Πακιστάν. Πρόκειται για ένα ξέφρενο γλέντι, το οποίο προσμένουν με μεγάλη ανυπομονησία μικροί και μεγάλοι. Σε αυτή τη γιορτή, όλοι λαχταρούν να κατακτήσουν με τον χαρταετό τους τον ουρανό, πράγμα που θα τους εξασφαλίσει η χρήση των πιο καλών υλικών, και ιδιαίτερα του ανθεκτικότερου σπάγκου, ο οποίος επικαλύπτεται με σκόνη γυαλιού. Στην Ελλάδα η παλιότερη απόδειξη του χαρταετού  αποτελούσε ένα αγγείο της Αρχαίας Ελλάδας που αναπαριστά μια κόρη να κρατά μια λευκή σαΐτα δεμένη με νήμα. Σήμερα, μικροί και μεγάλοι πετούν το χαρταετό όσο πιο ψηλά μπορούν, γεμίζοντας με χρώματα τον ουρανό και χαρά τις οικογένειες. Όμως πέρα από τη διασκέδαση, ο χαρταετός αποτελεί το σύμβολο της ψυχικής ανάτασης, την οποία αισθανόμαστε, όταν καταφέρνουμε μετά από κόπο να σηκώσουμε ψηλά το χαρταετό! Πιο συγκεκριμένα, αυτός χαρακτηρίζει την ψυχική κάθαρση και συνδέεται άμεσα με το πτηνό Αετό, το σύμβολο του θεού Δία, εκφράζοντας παράλληλα την ικανότητα παρατήρησης του ορατού και του αόρατου. Οι χαρταετοί κατασκευάζονταν από παιδιά με ή χωρίς τη βοήθεια των μεγάλων με απλά υλικά όπως χαρτί, καλάμι ή λεπτό πηχάκι, σπάγκο και εφημερίδες και με περισσεύματα από τις αποκριάτικες κορδέλες.

Μη ξεχνάμε πως για το πέταγμα του χαρταετού πρέπει να επιλέγουμε ανοιχτούς χώρους χωρίς ηλεκτροφόρα καλώδια. Ακόμη να είναι μακριά από γκρεμούς και ποτέ σε ταράτσες. Πάντως, ως συνήθεια του χθες, του σήμερα αλλά και του αύριο, έχει τη δύναμη, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους για κάθε χώρα, να ξεσηκώνει όλο τον κόσμο, μικρούς και μεγάλους και να τους παρασύρει σ’ ένα διαφορετικό παιχνίδι, επίπονο και επίμονο, αγωνιώδες και πολύχρωμο, με επιτυχίες ή απογοητεύσεις, αλλά πάντοτε ένα πανηγύρι συγκινήσεων, συναγωνισμού και χαράς.

 Καλή Σαρακοστή σε όλους μας!